Định nghĩa: Tiểu đêm được định nghĩa lúc cần thức dậy về buổi tối và đi đái (ngược lại với đái dầm ở trẻ em). Tiểu 1 lần nửa đêm vẫn được xem là thông thường, thuật ngữ “tiểu đêm” là triệu chứng cắt nghĩa khi người bệnh tiểu tiện nhiều lần hơn bình thường (>1 lần/đêm). nguyên nhân tiểu đêm nhiều lần - Tiểu đêm là một trong những triệu chứng thường xuyên gặp phải ở cả nam lẫn nữ, do người bệnh phải thức dậy tiểu tiện nhiều đợt nửa đêm khuya nên thường kéo đến các tác động cho giấc ngủ từ đó phần nào đó cũng làm bệnh nhân ốm và tác động đến chất lượng sống. - sau đây chúng ta cần cảnh báo rằng: + Tiểu đêm là biểu hiện + Trong một vài trường hợp tiểu đêm được đánh giá là biến chứng của một số bệnh như: đái tháo đường, đái tháo nhạt ... II. các lý do gây tiểu đêm 1. Tiểu đêm do cân bằng dịch - Tiểu nhiều một ngày dài lẫn đêm: Lượng nước tiểu >40ml/kg/24 giờ có thể do bệnh nhân + Uống quá nhiều nước, rượu, bia + bị bệnh Đái tháo đường + Tăng canxi máu + Suy thận (thường gặp ở suy thận mãn nhiều hơn thế suy thận cấp) - Tiểu nhiều về đêm :số lượng nước tiểu về buổi tối >35% tổng con số nước tiểu 24 giờ có thể do các nguyên nhân sau + bổ sung thêm nhiều nước, rượu, bia vào ban tối + uống thuốc lợi tiểu tùy thuộc vào thời hạn uống thuốc + biến đổi sự tiết hormone chống lợi niệu bình thường, thường do tuổi + Tái phân bố dịch về tối gây tiểu đêm như: suy tim. Phù gây tiểu đêm như: ứ máu tĩnh mạch máu + Ngưng thở về ban đêm (không rõ cơ chế) 2. Tiểu đêm do nguyên nhân thần kinh Ở người thông thường, dung tích bàng quang từ 300- 400ml, khi nước tiểu bài tiết từ thận xuống đầy bàng quang cơ thể sẽ có phản xạ cần đi đái. Bàng quang được kiểm soát từ não, tủy sống, đoạn S1,S2 & thần kinh ngoại biên. vì thế có không ít vấn đề thần kinh trung ương có thể ảnh hưởng đến công dụng bàng quang. Tiểu đêm do nguyên nhân thần kinh thậm chí là biến chứng bởi vì :cách chữa bệnh tiểu đêm nhiều lần - một vài bệnh thần kinh trung ương gây tiểu nhiều lần như: Xơ cứng rải rác từng đám, đè ép tủy sống cổ, triệu chứng chèn ép tủy sống - một số bệnh thần kinh mà thậm chí gây bí tiểu, tiểu không khống chế, tiểu đêm - những không ổn định thần kinh thông thường khác gây đi đái nhiều như: bàng quang thần kinh do Đái Tháo Đường, Parkinson…… thường thì nếu bí tiểu diễn ra ở nữ >60 tuổi mà dường như không chắc do tắc nghẽn bàng quang thì lý do thần kinh cần phải nghĩ tới kết cấu của Bàng quang (Bladder) 3. Tiểu đêm do rối loạn đường tiểu dưới - Nghẽn dòng chảy từ bàng quang: Bệnh tiền liệt tuyến, bệnh niệu đạo (Xảy ra ở cả nam lẩn nữ) - Bàng quang chuyển động vượt mức - Người quá nhạy cảm - Nhiễm trùng đường niệu,viêm bàng quang mô kẻ - căn bệnh ác tính - con gái trong giai đọan mang thai cũng có thể có thể xảy ra biến chứng tiểu nhiều III. đánh giá người bệnh tiểu đêm Tiểu đêm thường đc quy cho do bệnh tiền liệt tuyến mà không xem xét các nguyên nhân khác. đôi lúc có tương đối nhiều lý do phối kết hợp gây tiểu đêm, những nguyên nhân gây tiểu đêm đươc xác đinh bởi: bệnh sử, khám lâm sàng, cận lâm sàng, quan sát và theo dõi thời gian tiểu tiện của Bênh nhân. Tại phòng khám bệnh, để xác minh đúng mực nguyên nhân làm nên bệnh tiểu đêm, Bác Sỹ sẽ tiến hành 1. Hỏi Bệnh sử: Bác Sỹ sẽ đặt một số câu hỏi để triển khai sáng tỏ triệu chứng của người và hỏi triệu chứng đường tiểu bên dưới khác 2. Khám lâm sàng - Gõ vùng bàng quang xem có rỗng không ? - Ấn xem có phù chân không ? - Khám các cơ quan liên quan khi nghi hoặc : + Tim mạch + Thần kinh: đặc biệt nếu như có bí tiểu mà hoàn toàn không nghi ngờ nghẽn đường tiểu (Nữ>60 tuổi) + Khám trực tràng ở nam đánh giá tiền liệt tuyến, khám khung chậu ở nữ 3. Cận lâm sàng - Xét nghiệm nước tiểu: nhiễm trùng tiểu, tiểu máu, tiểu đạm, đường… - Cấy nước tiểu - Xét nghiệm máu: tính năng thận, ion đồ, đường huyết, canxi máu - Đo chức năng bàng quang: đánh giá dòng chảy nước tiểu, thể tích tồn lưu nước tiểu. - Đo những căng thẳng bàng quang trải qua catheter niệu đạo - Siêu âm bụng sau thời điểm bình chọn, mày mò đúng mực nguyên nhân gây biểu hiện này từ đó các bác sĩ sẽ sở hữu được cách thức khám chữa bệnh kết quả IV. một vài chú ý so với bệnh nhân - so với các người tiểu đêm do suy giảm thần kinh trung ương ở não, cần phải khắc phục bằng những liệu pháp như : + hạn chế uống nước vào buổi đêm, trước khi đi ngủ nhớ đi tiểu. + mặt khác, để tránh mọi tai biến não lúc thức dậy giữa đêm, cần yên tâm ngồi dậy, tỉnh táo hẳn mới nên bước ra khỏi giường. còn nếu không có dự án công trình lau chùi trong nhà nên sử dụng bô để đi tiểu chứ đừng nên mở cửa tiểu tiện ngoài trời. - đối với những người do u xơ làm phì đại tuyến tiền liệt cần đi kiểm tra sức khỏe xem mức độ bệnh chi tiết để đc điều trị. Để phát hiện sớm bệnh, đặc biệt là ngăn ngừa đc u ác ở tuyến tiền liệt, các người đàn ông trên 40 tuổi cần phải đi khám tuyến tiền liệt hằng năm. - lúc có triệu chứng tiểu khó rất cần được thăm khám sớm để đc chữa bệnh nhanh chóng và tránh giảm nhiễm khuẩn đường tiểu.
