Mang thai 3 tháng đầu với con là lúc mọi thứ mới bắt đầu, với mẹ là quãng thời gian đầy khó khăn và lo âu. Nhất là những mẹ mang thai lần đầu. Có thể chỉ cần một thay đổi nhỏ của cơ thể cũng khiến mẹ hoang mang lắm. Theo thống kê thì có hơn 90% tỷ lệ sảy thai trong 13 tuần đầu. Vì vậy, trong kỳ mang thai 3 tháng đầu này, chế độ ăn uống, lối sống, sinh hoạt của mẹ bầu có thể ảnh hưởng rất lớn đến thai nhi. 1. Các dấu hiệu thường gặp khi mang thai 3 tháng đầu Mang thai 3 tháng đầu hay còn gọi là tam cá nguyệt thứ nhất, đối với những thai phụ sinh con so (con đầu lòng) thật lạ lẫm và đầy lo âu. Nghén, thèm hoặc kén ăn là những trải nghiệm của hầu hết thai phụ nhưng không giống nhau ở mỗi người. Những triệu chứng sau đây là phổ biến nhất: - Ốm nghén Có đến 85% các bà mẹ tương lai trải qua các cơn buồn nôn và nôn mửa. Nguyên nhân gây ra triệu chứng chỉ xuất hiện khi mang thai 3 tháng đầu này không rõ ràng, nhưng hóc-môn thai kỳ chorionic gonadotropin được cho là thủ phạm chính. Và đó không hẳn là một dấu hiệu tồi tệ bởi một số chuyện gia cho rằng mẹ càng hay nôn nao thì càng ít nguy cơ sẩy thai hoặc sinh non. Vì điều đó chứng tỏ lượng hóc môn tiết ra lớn, vấn đề là cung cấp đủ chất để sinh dưỡng thai nhi trong 3 tháng đầu mang thai. - Thèm và kén ăn Mang thai 3 tháng đầu thai phụ sẽ tự mình trải qua thời kỳ đặc biệt của khẩu vị. Sự ham thích với loại thức ăn nào đó hoặc đặc biệt ghét bỏ với những thức ăn khác thường có liên quan đến chứng ốm nghén. Sự thèm và ác cảm này có thể không đoán trước được, nhưng có đến 80% thai phụ gặp triệu chứng thèm ăn và đến 85% thai phụ cho biết họ không thể nuốt nổi một số món nào đó. Liệu có nên nuông chiều sự thèm ăn và kén ăn của mình khi mang thai 3 tháng đầu hay không? Điều đó còn tùy. Nếu sự thèm ăn của bạn là lành mạnh, không ngấu nghiến hàng túi khoai chiên hoặc cả nửa lít kem một lúc, bạn cứ yên tâm chiều chuộng cơn thèm của mình. Một nguyên tắc tốt: hạn chế mỗi khẩu phần tự đãi bản thân trong khoảng 75-100 ca-lo. Đối với những món không thể nuốt trôi, hãy thử thay thế bằng món khác để bổ sung chất. - Mệt mỏi Luôn cảm thấy mệt mỏi trong cả ngày dài là một trong những tác dụng phụ của thai kỳ. Cơ thể của bạn đang phải vận hành quá tải để thúc đẩy sự tăng trưởng của bé. Tử cung của bạn đang sản xuất progesterone – được cho là có tác dụng an thần, và lưu lượng máu tăng 50% để cung cấp máu cho thai nhi. Một thủ phạm ẩn mặt cho sự mệt mỏi quá mức là chứng thiếu máu. Bổ sung chất sắt là rất cần thiết để tạo nên các tế bào máu cho bé, và nếu bạn không đủ chất sắt, em bé sẽ lấy những gì bé cần từ cơ thể bạn và làm bạn kiệt sức. Và không gì quý hơn một giấc ngủ sâu và đủ trong những ngày mang thai 3 tháng đầu. - Tiểu tiện nhiều Ngay cả khi bạn chưa thấy bụng, tử cung bạn vẫn đang “bành trướng” và gây chèn ép lên bàng quang vốn không bao giờ rỗng hoàn toàn. Thêm vào đó, thận cũng làm việc tích cực hơn để tống chất thải ra khỏi cơ thể bạn. Kết quả là: nhu cầu tiểu tiện trở nên thường xuyên hơn, suốt cả ngày lẫn đêm. - Căng tức bầu ngực Giai đoạn mang thai 3 tháng đầu thai kì , mặc dù em bé của bạn mới chỉ bằng kích cỡ của một dấu phẩy, bầu ngực của bạn đã sẵn sàng để nuôi dưỡng bé. Sự thay đổi nội tiết và tăng trưởng các tuyến sữa thường diễn ra vào khoảng tuần thứ 6 của thai kỳ, nó khiến ngực bạn căng tức và nhạy cảm hơn. - Thay đổi ham muốn tình dục Sự gia tăng nội tiết tố và lưu lượng máu có thể tác động đến âm đạo và âm vật của bạn, khiến chúng mềm mại và nhạy cảm hơn. Với một số phụ nữ, điều đó đồng nghĩa với ham muốn tình dục ở mức cao trào, với khả năng đạt cực khoái nhiều và mạnh mẽ hơn. Với một số khác, tình dục trở nên quyến rũ một cách lạ kỳ. - Tâm trạng thất thường Nội tiết tố, những giấc ngủ không tròn, thực tại của việc mang thai – tất cả những điều này đều góp phần tạo nên sự xáo trộn mãnh liệt của cảm xúc. Bạn có thể cảm thấy thật yên lặng và muốn thu mình lại, hoặc sốc nổi, lo lắng, giận dữ hoặc muốn khóc, hoặc may mắn hay là hạnh phúc. Đó là những gì mà phụ nữ mang thai 3 tháng đầu sẽ gặp phải. Và không chỉ bản thân thai phụ cần tỉnh táo và ổn định tâm lý. Mà người thân, nhất là người chồng, cần phải cảm thông và chia sẻ rất nhiều. Hơn nữa trong những dấu hiệu trên, có những dấu hiệu như ốm nghén, đau bụng đầy hơi, thèm ăn, lượng đường huyết ổn định,... đều chỉ ra rằng thai nhi đang phát triển bình thường, khỏe mạnh đấy. 2. Dinh dưỡng cho bà bầu trong 3 tháng đầu thai kì Những món nên ăn - Axít folic: axit folic hay folate là loại vitamin thiết yếu hỗ trợ cho sự phát triển bình thường của ống thần kinh tránh nguy cơ sinh non. Vì vậy mẹ bầu nên ăn cam, khoai tây, bông cải xanh, măng tây, trứng, đậu, các loại rau lá xanh. - Vitamin B6: Vitamin B6 giúp giảm thiểu tình trạng buồn nôn. Vì vậy mẹ bầu nào bị nghén có thể ăn ngũ cốc nguyên hạt, bơ đậu phộng, cá hồi, chuối, các loại hạt như hạnh nhân, óc chó… - Sắt: Nếu không hấp thụ đủ chất sắt, mẹ bầu thường có xu hướng mệt mỏi, chóng mặt và thiếu máu thai kỳ. Mẹ cần bổ sung 27mg sắt mỗi ngày từ thịt nạc, cải bó xôi, bưởi, bột yến mạch, các loại đậu… - Sữa: Sữa là nguồn cung đạm, vitamin, canxi lẫn chất béo tốt cho mẹ bầu. - Trái cây: Trái cây cung cấp đủ các loại vitamin thiết yếu, nước, chất chống oxy hóa và đặc biệt là còn cả chất xơ để giúp bạn chiến đấu với tình trạng táo bón khi mang thai 3 tháng đầu. - Củ gai: củ gai hay củ gai tươi hay trà củ gai đều là những bài thuốc an thai được truyền lại qua nhiều thế hệ người Việt. Đó là bởi vì củ gai có công dụng vô cùng thần kì trong việc giúp bà bầu dưỡng thai, điều trị động thai, dọa sảy thai, bong màng nuôi hay tụ dịch,... Những món nên kiêng - Thực phẩm gây co thắt: những thực phẩm khiến tử cung co thắt mạnh có thể gây ra sẩy thai nên mẹ mang thai 3 tháng đầu cần tránh tuyệt đối. Ví dụ như: dứa, đu đủ xanh, rau răm, rau ngót, rau chùm ngây, ngải cứu hay cam thảo,... - Thủy, hải sản: Hải sản thường có chứa một lượng lớn thủy ngân, có thể gây ra những tổn hại nghiêm trọng đến sự phát triển não bộ của thai nhi. - Đồ uống có cồn: đồ uống có cồn gây nguy cơ dẫn đến các khuyết tật thần kinh ở thai nhi 3 tháng tuổi nên mẹ đừng vì 1 chút vui vẻ mà nhấp vài ngụm nhé. Hi vọng 1 phần của cẩm nang mang thai mà nhà thuốc chia sẻ trên đây sẽ giúp các mẹ vượt qua 3 tháng đầu thai kì 1 cách suôn sẻ và an toàn nhất. Nguồn: Đông Y Thái Phương